Zwartkopslak

De zwartkopslak, de soort is zo nieuw dat er geen officiële Nederlands naam is vastgesteld. In 2019 werden de eerste waarnemingen van deze vraatzuchtige slak in Nederland gedaan. Net als de Spaanse wegslak is de zwartkopslak een invasieve soort die niet thuishoort in ons Noord-Europees​ ecosysteem.

Zo herkent u de zwartkopslak

De zwartkopslak behoort tot de veldslakken en is daarom een kleine slak, tussen 3-5 cm lang. Net als andere veldslakken is hij een beetje grijs en transparant, maar is gemakkelijk herkenbaar aan zijn zwarte kop (zwarte hals, kop en tentakels).

Jonge slakken zijn lichter van kleur en worden donkerder naarmate ze ouder en groter worden.

De ademopening van de zwartkopslak zit rechtsachter op het mantelschild en de slak heeft geen schild.

Schade die door zwartkopslakken wordt veroorzaakt

De zwartkopslak tast planten aan en kan daardoor schade aan gewassen en tuinen veroorzaken. Net als de Spaanse wegslak eet de zwartkopslak tuinplanten en kan hij zich relatief snel voortplanten. Gelukkig is de zwartkopslak niet zo vraatzuchtig als de Spaanse wegslak en plant hij zich ook niet zo snel voort.

Daar vindt u een zwartkopslakken

In de natuur komt de zwartkopslak vooral in de Kaukasus, de Krim en Turkije voor. De laatste jaren heeft hij zich echter ook gevestigd in de Oekraïne, Wit-Rusland, Duitsland, Letland en grote gebieden in Rusland. Recentelijk zijn er ook verschillende waarnemingen gedaan in Noord-Europa.

In het wild vindt u de zwartkopslak onder rotsen, in rottende bomen of kreupelhout in vochtige bossen.

De soort overwintert niet zoals andere slakken in de grond, maar alleen de eieren overleven tot het volgende voorjaar.

Zo vermijdt u de zwartkopslak

Doordat de soort nog relatief zeldzaam is en in Nederland nog niet echt is gevestigd, is het mogelijk om problemen met zwartkopslakken te voorkomen. Wat u kunt doen, is heel voorzichtig te zijn met planten die u in uw tuin plant en op eieren te letten. Ook als u nieuwe tuingrond koopt, moet u dit controleren.

Mocht u toch problemen ondervinden met zwartkopslakken, is het belangrijk om snel te handelen. Hopelijk kunt u voorkomen dat de slak zich vestigt als u de slakken meteen bestrijdt zodat ze geen tijd hebben om eieren te leggen.

De volgende bestrijding wordt aanbevolen tegen zwartkopslakken:

1. Middelen tegen slakken: Voor slakken giftige stoffen, zoals ijzerfosfaat (Ferramol), maar voor andere dieren en de natuur onschadelijk.

2. Nematoden: bestrijdt zwartkopslakken volledig biologisch. Microscopische aaltjes infecteren en doden de slakken, onschadelijk voor andere organismen en 100% eco. 

3. Overig: Er zijn gerelateerde producten die de bestrijding gemakkelijker kunnen maken, bijvoorbeeld slakkenvallen of een slakkenbar, die anti-slakkenmiddelen tegen ander dieren beschermt, slakkengrijpers en elektrische slakkendoders zodat het pakken en doden van slakken gemakkelijker wordt. U kunt ook eenvoudige vallen maken, bijvoorbeeld door een groot blad, automat of oude deurmat neer te leggen. De slakken verzamelen zich daar en het wordt eenvoudiger om ze te verzamelen.

In veel opzichten kunnen dezelfde bestrijdingsmethoden die gebruikt worden tegen Spaanse wegslakken ook effectief zijn tegen de zwartkopslak.

Tip: bestrijd de slak als het buiten vochtig is, dan heeft u een grotere kans dat er meer slakken zijn die worden beïnvloed door uw inspanningen.

Aanvullende maatregelen die uw inspanningen nog effectiever kunnen maken:

1. Gemeenten helpen soms burgers als hun perceel naast dat van hen ligt en als u ernaar vraagt. Vooral als het gaat om de bestrijding van een nieuwe invasieve soort, waarvan iedereen graag wil voorkomen dat hij zich verspreidt.

2. Sluit u aan bij de buren en werk samen om van uw gezamenlijke slakkenprobleem af te komen.

3. Verzamel de slakken regelmatig, vroeg in de ochtend of laat in de avond, extra effectief als het vochtig is na een regenbui, omdat slakken dan over het algemeen actiever zijn. Het effect wordt merkbaar als u gedurende een paar weken dagelijks slakken verzamelt.