Waar leggen naaktslakken hun eieren?

De reden waarom de invasieve Spaanse wegslak zich zo snel en succesvol heeft verspreid in heel Nederland is de eieren. Om de spreiding van de slakken te stoppen en de plaatsen waar ze tot nu toe niet voorkomen te beschermen, is het van groot belang meer te weten te komen over de eieren van de slak. 

Een reis van het zuiden naar het noorden

Naaktslakken werden rond 1988 geïntroduceerd in Nederland, zeer waarschijnlijk in de potaarde van planten die slakkeneieren bevatten. Sindsdien heeft de soort zich als een lopend vuurtje verspreid over het land en zijn er maar een aantal locaties waar ze niet voorkomen.

Slakken staan niet bekend als bijzonder snelle dieren, waar de uitdrukkingen "zo traag als een slak" en "als een slak op een teerton" vandaan komen. De werkelijke snelheid van een slak is 50 meter per uur, m.a.w. 0,05 km/u. Indien een naaktslak van de meest zuidelijke plek in Nederland naar de meest noordelijke zou reizen, zou deze reis ca. 9 maanden duren. De overwintering in een gezellig hol onder de grond of de eetpauzes in uw tuin zijn daar niet bij inbegrepen.

Men kan snel vaststellen dat de spreiding van slakken niet te wijten is aan het feit dat ze zich op eigen krachten efficiënt verplaatsen over langere afstanden. De eieren van naaktslakken zijn het geheim waarom het dier zo succesvol is geweest zich te verspreiden. De slakkeneieren liften mee in de aarde die wij verplaatsen, bijv. met de planten die wij kopen of ontvangen van onze vrienden. De slakkeneieren gebruiken onze eigen wegen en bevoorradingsketens om de meest afgelegen en beschermde plaatsen te bereiken. Als men een tuin wenst in te richten en er planten worden verplaatst, bestaat onmiddellijk het risico dat de slakken meereizen!

Kwekerijen en tuincentra stellen tegenwoordig alles in het werk om slakken te bestrijden zodat eieren niet meereizen naar nietsvermoedende klanten. In deze bijlage leest u meer over de slakkeneieren, hoe u ze kunt herkennen en vooral hoe u zich kunt beschermen.

Hoe herkent u de eieren van naaktslakken?

Naaktslakken leggen hun eieren aan het begin van het voorjaar wanneer de bodemtemperatuur 4-5 graden bedraagt. Daarna leggen zij het hele seizoen eieren van maart/april tot september. Het is namelijk zo dat jonge slakken die laat in de herfst worden geboren een grotere kans hebben de winter de overleven dan hun ouders. Daarom is het belangrijk ze niet alleen vroeg in het seizoen te bestrijden, maar ook in het najaar wanneer de slakken hun laatste eieren leggen.

Eieren zijn relatief eenvoudig te herkennen als u weet wat u zoekt. U kunt de eieren van naaktslakken herkennen aan:

• Ze liggen in groepjes bij elkaar van ca. 10-30 stuks, maar dit kan sterk variëren en soms kunnen er tot 70 eieren samen liggen.
• Kleur: nieuw gelegde eieren zijn bijna doorschijnend, glanzend en daarna worden ze melkwit; net voor ze uitkomen, kunnen ze een bijna gouden kleur aannemen.
• Grootte: de eieren hebben een diameter van ca. 3,5 mm.
• Vorm: de eieren zijn grotendeels rond, maar kunnen ook enigszins ovaal zijn; ze zijn bovendien zacht.

Afbeelding: Slakkeneieren [© Watchduck, Tilman Piesk]

Daar vindt u de eieren

Naaktslakken kiezen de locaties waar ze hun eieren leggen zorgvuldig. Vaak heeft dat te maken met de juiste temperatuur en bescherming: bij voorkeur op warme/zwoele plekjes met een vochtige grond.

Enkele vaak gebruikte plekken waar u eieren kunt zoeken:

• Composthopen, compostbakken
• Planten met losse aarde en bijvoorbeeld kruidenbakjes
• Onder bladeren en takken
• Afval van takken, stronken, etc.
• Afgeschermde plaatsen onder bodembedekking, houten planken, plastic, etc.

Broeikassen zijn ook populair door de omstandigheden met een hoge luchtvochtigheid en een goede temperatuur. Zoals eerder vermeld, komen slakken vaak voor in de aarde en de wortels van aangekochte potplanten.

De spreiding van de eieren stoppen

Indien er nog geen slakken aanwezig zijn in een gebied kunnen ze relatief gemakkelijk worden vermeden. U hoeft enkel nieuwe planten te inspecteren voor u ze plant in uw tuin, of u kunt doodgewoon uitsluitend zaad planten.

Als u het aantal slakken wilt verminderen, kunt u hun eieren verzamelen in een plastic zak en ze in de diepvriezer plaatsen. Moeten we vermelden dat het geen goed idee is de eieren weg te gooien in de compost of het afval? Dit kan er namelijk voor zorgen dat de eieren zich nog meer verspreiden in uw tuin of uw omgeving.

Wilt u een expert worden op het gebied van naaktslakken en hoe u ze kunt uitroeien? Lees dan de gedetailleerde gids over naaktslakken.