Bladluizen

Bladluizen beschadigen uw planten door voedingstoffen uit de planten te zuigen. Een natuurlijke vijand van de bladluis is het lieveheersbeestje, maar ze hebben ook bondgenoten in de vorm van mieren, die de bladluizen beschermen en honingdauw melken. We laten u zien hoe u schade door bladluizen aan gewassen en uw tuin kunt voorkomen.

Waarschijnlijk zijn bladluizen de meest voorkomende plaag waar mensen ooit problemen mee zullen hebben. Gelukkig blijft de schade meestal beperkt als u de bladluizen op tijd ontdekt. Bovendien zijn er veel goede en tamelijk eenvoudige manieren om van bladluizen af te komen.

Tip: Een duidelijk teken dat u met bladluizen te maken hebt, zijn de witte huiden die de bladluizen hebben afgeworpen en achtergelaten. Tijdens een aanhoudende plaag vindt u droge witte huiden op de bladeren en de aarde onder de plant.

Daar vindt u bladluizen

Bladluizen geven de voorkeur aan nieuwe dunne scheuten, waar ze graag beschut aan de onderkant van de bladeren of goed genesteld in het gebladerte zitten. Bladluizen tasten planten in huis, buiten en in kassen aan.

Bladluizen vermenigvuldigen zich snel op een plant totdat deze overvol is met bladluizen, de vrouwtjes werpen ongeveer 50 jongeren tijdens hun leven, dat betekent meerdere keren per dag. Wanneer het te druk wordt op de plant, worden er bladluizen met vleugels geboren. Deze vliegen dan naar nieuwe planten en beginnen daar nieuwe kolonies.

Een bladluisplaag kan vaak snel groter worden. Plotseling krioelt het van de bladluizen en het lijdt geen twijfel dat de plant is aangetast. Vooral in het vroege voorjaar, wanneer bladluizen wakker worden na hun winterslaap, zijn ze bijzonder actief en kunnen ze in grote aantallen voorkomen op de plant die de pech heeft dat hij zich het dichtste bij de slaapplek bevindt.

Bovendien zijn planten bijzonder kwetsbaar in de overgangen tussen winter-lente en herfst-winter, omdat temperatuursveranderingen de resistentie van de plant beïnvloeden. De aanvallen worden dan meestal erger en schadelijker.

Afbeelding: Bladluis tast blad aan. © Stick AB

Schade die bladluizen veroorzaken

Bladluizen halen voedingsstoffen uit de plant door het direct uit de bladeren te zuigen, net zoals een mug menselijk bloed opzuigt. Vaak kan een gezonde plant de aanval weerstaan, maar bladluizen kunnen invloed hebben op de leefomstandigheden van de plant, zoals de groei en de productie. Zwakke planten kunnen in het ergste geval doodgaan, als ze op het verkeerde moment worden aangetast.

De beschadigingen aan planten na een bladluisplaag, maken ze bovendien vatbaar voor schimmels en de virussen die bladluizen met zich meedragen.

Tot overmaat van ramp gebruiken sommige soorten bladluizen ook een enzym, waardoor de bladeren van de plant opkrullen. Dit resulteert op zijn beurt in vochtige en schaduwrijke omstandigheden die kunnen leiden tot schimmelinfecties, zoals roetzwam.

Zo bestrijdt u bladluizen

Het belangrijkste is om uw planten regelmatig te controleren. Door vroeg in te grijpen overleven planten over het algemeen volledig zonder schade door bladluizen.

U moet er ook voor zorgen dat de groeiomstandigheden voor de plant zo goed mogelijk zijn. Gezonde planten hebben een natuurlijk weerstandsvermogen en kunnen een aantasting door bladluizen of ander ongedierte veel beter aan.

U kunt bladluisplagen tot op zekere hoogte voorkomen door de omstandigheden op uw planten minder aantrekkelijk te maken voor bladluizen: Bladluizen geven de voorkeur aan enigszins droge planten, dus regelmatig water geven kan voorkomen dat bladluizen het naar hun zin zullen hebben.

U kunt de volgende methoden toepassen om bladluizen te bestrijden:

• Het is mogelijk om bladluizen mechanisch te verwijderen. Knijp de bladluizen bijvoorbeeld met de hand fijn als het er maar een paar zijn. Zijn het er meer (wat meestal het geval is), dan kunt u de planten afspoelen en de bladluizen wegspoelen. Potplanten kunt u onder de kraan afspoelen, terwijl u misschien een tuinslang moet gebruiken om bijv. fruitbomen af te spoelen.
• Aangetaste planten kunnen worden behandeld met zogenaamde nuttige dieren. Dit zijn meestal roofinsecten of nematoden die de bladluizen biologisch en volledig milieuvriendelijk aantasten.
• Besproeien met een zeepoplossing is een huismiddeltje dat voor veel mensen werkt. Spuit alle delen van de plant zorgvuldig af met een zeepoplossing (recept: 1 deel zeep met 9 delen water en een beetje spiritus). Herhaal de behandeling 3 keer om de twee weken.
• Als andere methodes niet goed of snel genoeg werken, zijn er gewasbeschermingsmiddelen en insecticiden beschikbaar om bladluizen en ongedierte te bestrijden.

Als er in de buurt grote mierenkolonies zijn, kan dit bijdragen aan het bladluisprobleem. Dit komt omdat mieren bladluizen melken (honingdauw), en de bladluizen daarom beschermen tegen hun natuurlijke vijanden. In dit geval kunt u grote en terugkomende problemen krijgen met bladluizen. Dan kan het zo zijn dat u de mieren moet bestrijden.

Interessante feiten over bladluizen

• Krijgt levende jongen (net als mensen)
• Vrouwtjes kunnen jongen krijgen zonder dat ze bevrucht zijn
• Bij gebrek aan voedsel worden bladluizen met vleugels geboren om naar nieuwe plaatsen met betere omstandigheden te kunnen vliegen