Meelkevers: de ultieme gids

Meestal komen ze voor in verschillende kleuren en maten, maar ze zijn allemaal in staat om de inhoud van uw voorraadkamer oneetbaar te maken. We bespreken hoe u meelkevers krijgt, hoe u ze kunt herkennen en hoe u ze het eenvoudigst kunt verwijderen.

Inhoud:

1. Meelkevers in een notendop
2. Zo krijgt u meelkevers
3. Zo weet u of het gaat om meelkevers
4. Schade van meelkevers
5. Verschillende soorten meelkevers
6. Niet te verwarren met deze andere insecten die levensmiddelen aantasten
7. Hoe kunt u meelkevers voorkomen?
8. Checklist voor het verwijderen van meelkevers door schoonmaak
9. Bestrijding van meelkevers
10. Meer feiten over meelkevers

Meelkevers in een notendop

Meelkevers behoren tot de familie van de zwartlijven en komen zowel in Nederland als in de meeste andere landen vaak voor. De meeste mensen komen vroeg of laat in aanraking met meelkevers. Een van de redenen waarom meelkevers zo vaak voorkomen, is dat ze zich zo efficiënt voortplanten. De vrouwtjes leggen dagelijks meerdere eitjes, een vrouwtje legt tijdens haar leven ongeveer 450 eitjes.

Meelkevers voeden zich met droge specerijen/levensmiddelen, zoals bloem, korrels, vlokken, pasta, kruiden en zaad. Ze leggen ook hun eieren in deze levensmiddelen en vermenigvuldigen zich snel. Meelkevers kunnen zelfs in goed afgesloten verpakkingen binnen dringen. Als u te maken heeft met een plaag, zullen alle levensmiddelen besmet en aangetast worden en in het ergste geval kunnen meelkevers ook infecties verspreiden.

Vaak komt een plaag in voedsel aan het licht door een geur of verkleuring van het voedsel door slijm of schimmel, wat een grijsachtige kleur doet ontstaan. De uitwerpselen van meelkevers ruiken erg slecht, zoals lysol of petroleum. Om die reden worden meelkevers ook wel lysolkevers genoemd.

Zo weet u of het gaat om meelkevers

Zoek naar de volgende tekens of sporen om na te gaan of er sprake is van een meelkeverplaag.

1. Uiterlijk:

• Volwassen meelkevers zijn kleine cilindervormige insecten met duidelijke antennes, vaak zwart, kastanjebruin of roodbruin. De lengte is afhankelijk van het type meelkever, over het algemeen 3-5 mm of 10-18 mm.
• De eitjes zijn wit/melkwit/doorschijnend en bijzonder klein/microscopisch, waardoor het moeilijk is om ze met het blote oog te zien.
• De larven zijn geelachtig en licht doorzichtig met twee duidelijke zwarte stippen aan het ene uiteinde, ze zijn ongeveer even lang als een volwassen meelkever.
• De pop is lichter en geelachtiger dan de larve en dikker.

2. Locatie waar u moet zoeken:

• Meestal vindt u meelkevers of de larven ervan direct in de aangetaste levensmiddelen.
• Bij een langdurige en actuele plaag kunnen meelkevers zich verspreiden naar naburige voedingsmiddelen.

3. Schade aan voedingsmiddelen:

• Puntjes/geur: een onaangename, scherpe geur van lysol/petroleum die wordt geproduceerd door de uitwerpselen van de meelkevers.
• Verkleuring: de uitwerpselen van de meelkevers, de vorming van weefsel of de resulterende schimmelgroei kunnen meel bijvoorbeeld doen verkleuren en een grijzige kleur geven.
• Larven: vaak kunt u met het blote oog kleine gele larven zien in aangetaste voedingsmiddelen.

Het kan ook zijn dat u de volwassen meelkevers zelf helemaal niet vindt. In een vroeg stadium van de plaag zult u waarschijnlijk alleen maar larven waarnemen.

Schade door meelkevers

Meelkevers zullen mensen nooit bijten of direct verwonden. Ze kunnen echter wel ziekten en parasieten verspreiden (bijvoorbeeld de meelkever maakt deel uit van de levenscyclus van de dwerglintworm).

Meelkevers besmetten en verontreinigen levensmiddelen wat een probleem kan zijn bij u thuis, in de detailhandel of in de voedingsindustrie, met name voor graanproducten.

Dit zijn verschillende soorten meelkevers die u met elkaar kunt verwarren en dit zijn de soorten voedsel die ze doorgaans aantasten:

Verschillende soorten meelkevers

De meest voorkomende en schadelijkste meelkevers in Nederland zijn de grote/gewone, de kastanjebruine en de zwarte meeltor:

Niet te verwarren met deze andere insecten die ook levensmiddelen aantasten

Er zijn verschillende andere soorten kevers die, net als de meelkevers, voeding aantasten en zeer goed op meelkevers lijken waardoor ze gemakkelijk met elkaar verward worden. U kunt voornamelijk aan de vorm van het lichaam en tot op zekere hoogte aan de lengte zien of het een meeltor of een andere keversoort betreft:

Als u alleen larven opmerkt, kan het ook gaan om levensmiddelenmotten (voedselmotten) die de voedingsmiddelen hebben aangetast, zoals de zwartschubmot, amandelmot of Indische meelmot.

Hoe kunt u voedselmotten voorkomen?

Er zijn vijf eenvoudige dingen die u kunt doen om het risico te verkleinen dat voedselmotten uw voedingsmiddelen aantasten:

1. Regelmatige schoonmaak, met name gericht op het verwijderen van afval uit de voorraadkamer en in lades.
2. Vermijd ruimtes waar de luchtvochtigheid hoog is om voedsel te bewaren.
3. Controleer regelmatig de voedingswaren en gooi oude levensmiddelen bij voorkeur weg.
4. Bewaar risicovolle etenswaren in afgesloten potten.
5. Indicatievallen maken snel duidelijk of er sprake is van besmetting, d.w.z. een eenvoudige lijmval in de voorraadkamer.

U kunt er nooit helemaal zeker van zijn dat u geen meelkevers krijgt, want het kan altijd zijn dat u ze binnen brengt met nieuw aangekochte levensmiddelen. Misschien gaat het dan nog maar om enkele larven die u met het blote oog niet eens kunt zien. Als u echter de hierboven genoemde preventieve maatregelen hebt getroffen, zult u meelkevers sneller en met minder inspanning kunnen tegenhouden dan wanneer de plaag extreme vormen heeft aangenomen.

Checklist voor het verwijderen van meelkevers door schoonmaak

Een van de belangrijkste maatregelen om meelkevers buiten te houden is schoonmaken op de juiste manier. Dit houdt in dat u levensmiddelen die mogelijk zijn aangetast (1) isoleert en (2) verwijdert en dat u (3) de oppervlakken rond de plaats van de aangetaste levensmiddelen reinigt en ervoor zorgt dat er geen meelkevers, larven of eitjes achterblijven.

Soms is ook een (4) bestrijding nodig om de eitjes van de meelkevers die mogelijk verstopt zitten in spleten, te verwijderen, omdat zij zelfs een grondige reiniging overleven.

De volgende checklist kan worden gebruikt om ervoor te zorgen dat u op de juiste manier schoonmaakt om af te geraken van meelkevers:

1. Voorbereidende werkzaamheden

• Maak de voorraadkamer, schappen en laden volledig leeg: haal al het voedsel en keukengerei eruit.
• Stop voedingsmiddelen in plastic bakjes of op een plaats waar de meelkevers zich tijdens het schoonmaken niet kunnen verspreiden.

2. Hanteren van voedingsmiddelen

• Controleer in de levensmiddelen of er geen sporen zijn van meelkevers
• Inspecteer vooral bepaalde levensmiddelen die vatbaarder zijn voor meelkevers dan andere
• Leg alle mogelijk aangetaste artikelen in een goed gesloten plastic zak
• Verwijder aangetaste voedingsmiddelen
• Behandel mogelijk aangetaste voedingswaren die niet worden weggegooid door (A) ze gedurende 48 uur te bevriezen tot -18 °C of (B) deze gedurende 1-2 uur tot 55 °C + te verhitten.

3. Algemene reiniging

• Was keukengerei af (het liefst in de vaatwasser op een warm programma).
• Maak alle oppervlakken waar de plaag zich voordeed, met een vochtige doek schoon, bij voorkeur ook de vloer, werkbladen enz.
• Stofzuig alle ruimten met speciale aandacht voor voegen, spleten en openingen in laden en kasten waar de eitjes van meelkevers vaak verborgen zijn. Bevries de stofzuigerzak en gooi hem daarna weg.
• Probeer ook onder de keukenmeubels of het fornuis te reinigen en insectenmiddel te spuiten.

(4.) Bestrijding: Neem bestrijding in overweging om zeker te zijn dat de meelkevers weg zijn (of wanneer ze na een grondige reiniging nog niet weg zijn).

Bestrijding van meelkevers

Het moeilijkste om af te geraken van meelkevers is dat er zich nog eitjes kunnen bevinden in kleine hoekjes, die een grondige schoonmaakbeurt kunnen overleven. Grondig stofzuigen maakt het verschil, maar om er zeker van te zijn dat er geen levende eitjes achterblijven, moet u ook bestrijdingsmiddelen gebruiken.

 Tip: Voordat u begint, moet u de oppervlakken die u gaat behandelen volledig leeg maken. De plekken moeten ook grondig gereinigd zijn volgens de "Checklist voor het verwijderen van meelkevers door de schoonmaak”.

Keuze van de bestrijdingsmiddelen: Ofwel opteert u voor gewone insectenmiddelen (zogenaamde insecticides) of u kunt niet-giftig poeder in de vorm van kiezelgoer gebruiken (net als professionele firma's). Veel mensen geven de voorkeur aan kiezelgoer, omdat het gaat om een behandeling in de keuken en in de buurt van levensmiddelen. Dan voelt het gebruik van niet-giftige natuurlijke middelen beter. Het nadeel van een kiezelgoer is dat het tot 7 dagen moet blijven liggen voor een gegarandeerd resultaat. Dit kan onpraktisch zijn omdat u de ruimte niet kunt gebruiken zoals u gewend bent.

Meer feiten over meelkevers

Dankzij de snelle levenscyclus van de meelkever kunnen er elk jaar 4 à 5 generaties in warme en gunstige omstandigheden overleven. De gemiddelde levensduur van meelkevers is ongeveer 1 jaar, maar ze kunnen tot 3 jaar leven.

Meelkevers kennen vier verschillende stadia in hun levenscyclus, als ei (licht doorzichtig), larve (geelachtig, cilindervormig en 4-5 mm lang), pop of volwassen kever (roodachtig, bruin-rood of zwart) en 4-5 mm lang). Deze kunnen allemaal in voedingsmiddelen voorkomen, maar alleen de larven en volwassen meelkevers kunt u met het blote oog zien.